Een vreemde dag. Stijn Streuvels’ ‘De blijde dag’.
onder redactie van Marcel De Smedt
Jaarboek 25 van het Stijn Streuvelsgenootschap 2019.
Kortrijk: Stijn Streuvelsgenootschap, 2019. - 277 p.
Dagen, Minnehandel, Dorpsgeheimen en Jantje Verdure
Stijn Streuvels op de fiets (1903) (foto PBC-Brugge)
In 1902 wordt ook Dagen, een volgende bundeling van zes reeds in periodieken verschenen kortverhalen, bij L.J. Veen te Amsterdam uitgegeven. Ondertussen werkte Streuvels aan een vertaling gedeeltelijk uit het Duits en gedeeltelijk uit het Frans van werk van de door hem bewonderde Russische auteur Leo Tolstoi. Dit boekje, Vertellingen van Tolstoi, werd weer door Victor de Lille in de reeks ‘Duimpjesuitgave’ (nr. 30) opgenomen. Streuvels was reeds van voor zijn debuteren een aandachtig waarnemer van wat in de buitenlandse literatuur als vernieuwend en inspirerend verscheen. De Russische, Noorse en Franse letteren, meer bepaald het werk van Leo Tolstoi, Björnstjerne Björnson en de naturalist bij uitstek Émile Zola boeiden hem bijzonder. Deze auteurs zijn dan ook op zijn werk niet zonder invloed gebleven.
Minnehandel (1903) was de volgende titel die in het œuvre van Streuvels het licht zag. Streuvels, in die jaren ‘huwbaar’, had te Avelgem en omgeving heel wat contact met het jonge (al even ‘huwbare’) volkje, doorgaans uit het boerenmilieu. ’s Zondag werden in groep uitstapjes gemaakt. Streuvels was goed op de hoogte van de problemen waarmede de boerenbevolking te kampen had. Bij het afsluiten van huwelijken waren ‘uit noodzaak des middels’, de zakelijke (boeren)belangen dikwijls van even groot, zo niet van groter gewicht dan spontane liefde. Heel wat huwelijken werden gearrangeerd naargelang van de welstand, het bezit van geld en de mogelijkheden tot het erven en het verdelen of samenvoegen van landbouwgrond en boerderijen. Scherpe observator als Streuvels was, was die problematiek hem niet ontgaan. Hij wijdde er Minnehandel aan. Het werd na Langs de wegen zijn tweede ‘grote’ roman. Het boek zorgde voor uiteenlopende commentaren. In 1968 nog was Hedwig Speliers erg lovend over dit boek.
Onder de titel Geluk in het huishouden (1903) verschijnt opnieuw in de Duimpjesuitgave (nr. 40) van de hand van Streuvels een vertaling van Sewejnoe sčast’e, een huwelijksroman van Leo Tolstoi. In 1904 volgt Soldatenbloed. Een dramatisch bedrijf, een van de twee toneelstukken die Streuvels ooit uitgaf, als nr. 44 in de Duimpjesuitgave.
Hetzelfde jaar (1904) komt in twee volumes de bundel Dorpsgeheimen van de pers. De twee boekdelen bundelen samen zes verhalen. De korte roman Jantje Verdure is zonder twijfel het meest beklijvende.