top of page

Hedwig Speliers, bevooroordeeld biograaf

bio_hedwig_speliers_clip_image002.jpg

Hedwig Speliers: ‘al te slordig en te tendentieus’

Nadat Hedwig Speliers (1935) in vroeger (essayistisch) werk op een erg interessante en boeiende manier Streuvels had benaderd, en de waardering van ‘vriend en vijand’ had verworven, kwam hij in 1994 met een biografie voor de dag. Aanvankelijk leek zijn Dag Streuvels een schot in de roos. Amper een drietal maanden na het verschijnen van het boek, in maart 1995, werd hem door de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden de prestigieuze Henriëtte de Beaufort-prijs toegekend voor de beste biografie die de afgelopen drie jaren in de Nederlanden werd uitgebracht. Terwijl in enkele vroege recensies Speliers’ boek de hemel werd ingeprezen, ergerden ingewijden zich aan de vooringenomenheid waarmee hij Streuvels behandelde. Het duurde enige tijd tot enkele blijkbaar gedegouteerde recensenten hun stem lieten horen. De ontnuchtering was pijnlijk. Speliers’ boek bracht weinig nieuws aan, was in overvloed gekopieerd zonder bronvermelding, puilde uit van de fouten en werd, als onbetrouwbaar en oneerlijk in de conclusies, naar de wereld van de fantasie verbannen. In 1999 kwam Hedwig Speliers opnieuw met een biografisch getinte studie Als een oude Germaanse eik. Stijn Streuvels en Duitsland (Manteau, 2000, 610 p) voor de dag, een poging om Streuvels’ houding t.o.v. de Duitse avances tijdens W.O. II historisch te ontsluiten. De eerste recensenten hielden zich op de vlakte en beperkten zich tot citaten of tot het aanbrengen van aan Speliers toegeschreven beweringen. Uiteindelijk gaven enkele voor de auteur erg pijnlijke besprekingen de toon aan: Speliers’ boek heeft weinig of geen historische waarde. Een van de deskundigen (prof. dr. D. de Geest, in ‘Hedwig Speliers, Als een oude Germaanse eik’, in Ons Erfdeel, 2000, nr. 1, blz. 108-110) is nog het meest positief: hij stelt dat Speliers een boeiend probleem heeft behandeld, maar toch concludeert hij, en hij wikt zijn woorden: ‘Allicht kan dit boek in deze vorm naar de toekomst toe niet(romein van P.T.) gelden als een standaardwerk; daarvoor is het, zoals gezegd, bij momenten al te slordig en te tendentieus’. Tenslotte publiceerde Hedwig Speliers in 2003 nog een derde aan Streuvels gewijd boek: Met politiek bemoei ik mij niet. Op een viertal negatieve recensies na werd aan dit werk weinig of geen aandacht besteed. 

bottom of page